Trường Đại học Xây dựng Hà Nội được thành lập theo Quyết định số 144/CP ngày 8 tháng 8 năm 1966 của Hội đồng Chính phủ, tiền thân là Khoa Xây dựng Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội.
 
Trải qua hơn 60 năm đào tạo, 50 năm xây dựng và phát triển, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đã trở thành một trường đại học đa ngành, đào tạo từ bậc Đại học đến Tiến sĩ, một trung tâm nghiên cứu và triển khai ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ hàng đầu trong lĩnh vực xây dựng.
 
Đến nay, trường đã đào tạo cho đất nước trên 60.000 kĩ sư, kiến trúc sư và trên 5.000 thạc sĩ, tiến sĩ.
 
Các thế hệ cựu sinh viên của trường có mặt trên khắp mọi miền đất nước, đóng góp sức mình vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhiều người đang giữ trọng trách ở các cơ quan từ Trung ương đến địa phương, ở các công ty, tổng công ty, các tập đoàn kinh tế v.v., nhiều người được phong tặng danh hiệu Anh hùng.
 
Trường đã có 9 nhà giáo được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, 67 nhà giáo được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú; 24 nhà giáo được phong hàm Giáo sư, 102 nhà giáo được phong hàm Phó Giáo sư.

Ngày 12/6/2017, Hội đồng cấp cao đánh giá nghiên cứu và giáo dục đại học (HCERES) của Pháp đã quyết định công nhận Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đạt chuẩn kiểm định chất lượng với mức cao nhất có thời hạn 5 năm (6/2017 - 6/2022). Theo đó, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội là một trong bốn trường đại học đầu tiên của Việt Nam đạt chuẩn kiểm định chất lượng của một tổ chức quốc tế.